İnsan hakları aktivisti, iş insanı, Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkanı Osman Kavala, İstanbul Atatürk Havalimanı’nda gözaltına alındı. Kavala, Antep’te Goethe Enstitüsü ile birlikte gerçekleştirilmesi planlanan bir projenin toplantısından döndüğü sırada gözaltına alındı. Kavala’nın gözaltı süresi yedi güne uzatıldı. Polis, Anadolu Kültür’e giderek Kavala’nın sekreterinin bilgisayarlarına da el koydu.

Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Kati Piri, Twitter’dan “Osman Kavala’nın İstanbul’da gözaltına alınması çok rahatsız edici. Avrupa Parlamentosu’nda serbest bırakılması için acil çağrı başlatılmasını teklif edeceğim” dedi.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü 17-25 Aralık soruşturmaları ile 15 Temmuz darbe girişimine ilişkin soruşturma kapsamında gözaltına alındığı belirtilen Osman Kavala tutuklandı.

Osman Kavala’nın, “Hükümeti ortadan kaldırmaya ve görevini yapmasını engellemeye yönelik bir ayaklanma olan ve tüm terör örgütlerinin (FETÖ/PDY, PKK/KCK, DHKP/C, MLKP) aktif olarak katıldığı ve destek verdikleri kamuoyunda Gezi olayları olarak bilinen eylemlerin yöneticisi ve organizatörü olduğu” iddia edildi.

Savcılığın iddiaları arasında “15 Temmuz 2016’da gerçekleştirilmeye çalışılan darbe girişimi ile ilgili 15-16 Temmuz 2016’da Büyükada Splendid Otel’de yapılan darbe teşebbüsü sürecinde darbenin organizatörlerinden olan Hanry Jak Barkey ile yabancı uyruklu kişi ve kişilerle olağanın ötesinde yoğun irtibat kurarak darbe teşebbüsüne katılmak suretiyle Anayasal düzeni cebir ve şiddet yöntemleri ile değiştirmek suçunu işlediğine dair bulgu ve delillere ulaşıldığı” ifadeleri yer aldı.

Osman Kavala’nın eşi Prof. Ayşe Buğra, “Tutuklama kararı ile yitirdiğimiz yegane şey Osman Kavala’nın özgürlüğü değil, aynı zamanda demokrasi, barış ve hukukun üstünlüğüne dair umutlarımızdır” dedi.

Bir yıldır cezaevinde olan Osman Kavala hakkında henüz iddianame hazırlanmadı. Osman Kavala yayınladığı yazılı mesajında, “Beni anayasal düzeni ve hükümeti devirmeye teşebbüsle suçlayanların her geçen gün bu suçlarla alakam olmadığını daha iyi fark ettiklerine inanıyorum. Ancak bu öğrenme süreci benim özgürlüğüm pahasına oluyor, hayatımdan aylar eksiliyor. Bununla birlikte yıllardır sakıncalarını vurgulamaya çalıştığımız peşinen ceza haline gelmiş mahkeme öncesi uzun tutuklamalara ve tutuklu yargılamalara da artık bir son verilmesini hayati önemde görüyorum” dedi.

Gezi Parkı olaylarına ilişkin yaklaşık 15 aydır cezaevinde bulunan Osman Kavala ve sanatçı Memet Ali Alabora’nın da aralarında bulunduğu 16 isim hakkında hazırlanan iddianame tamamlandı. 657 sayfadan oluşan iddianamede Mücella Yapıcı, Ayşe Pınar Alabora (Pınar Öğün) ve Can Dündar’ın da ismi bulunuyor. Tüm şüpheliler için “Hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası isteniyor. İddianame, İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi.

Osman Kavala’nın da aralarında olduğu 16 kişi hakkında Gezi Parkı eylemlerine ilişkin hazırlanan iddianame, İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. İddianamede sanıklar “Gezi Parkı olaylarını finanse etmekle” ve “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini engellemeye teşebbüsle” suçlandı. İddianamede, Gezi Parkı olayları “bir kalkışma girişimi” olarak nitelendirildi.

Gezi Parkı olayları davasının ilk duruşmasında savunma yapan Osman Kavala, “Gezi olaylarının organizatörü olduğum söylenmiştir. Hakkımdaki iddialar haysiyet kırıcıdır. Hayatımın hiçbir safhasında özgür seçimler dışında bir yöntemle hükümet değişikliği düşüncesine yakın olmadım. Hiçbir zaman gizli bir planım, faaliyetim, bir örgütle, cemaat yapısıyla gizli bir ilişkim olmadı. İddia makamının hangi faaliyetimden, eylemimden, düşüncemden ötürü darbeye ortam hazırlamaya, hatta iç savaş çıkarmaya yönelik böylesine sinsice bir planı yürüttüğüm hükmüne varmış olduğunu anlamak mümkün değildir. Birkaç kişiden oluşan bir gizli örgütün, 80 ilde, milyonlarca kişinin katıldığı protesto eylemlerini yönlendirmiş olması, oldukça fantastik bir iddiadır” dedi. Kavala, “Bu iddianın içerdiği orantısızlık, iddianamedeki kurgunun mantıki temelden de yoksun olduğunu göstermektedir. Madem ki Soros’tan talimat alarak tüm bunları yapmışım, Gezi’yi finanse etmişim o zaman Soros’un bu davanın şüphelisi dahi olmaması bir garip değil mi?” ifadelerini kullandı.

Osman Kavala, 15 Temmuz soruşturması kapsamında savcılık tarafından tahliye edildi. Ancak Gezi Parkı olayları davasından tutuklu olduğu için cezaevinden çıkamadı.

İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi, Gezi Parkı eylemleri nedeniyle biri tutuklu 16 sanığın yargılandığı davada kararını açıkladı. Davanın tek tutuklu sanığı Osman Kavala’nın da aralarında olduğu dokuz kişi beraat etti.

Mahkeme, Osman Kavala, Ayşe Mücella Yapıcı, Yiğit Aksakoğlu, Can Atalay, Tayfun Kahraman, Ali Hakan Altınay, Yiğit Ali Ekmekçi, Çiğdem Mater Utku ve Mine Özerden hakkında “söz konusu suçlardan hukuka uygun somut ve kesin delil bulunmaması” gerekçesiyle beraat kararı verdi.

Gezi Parkı davasından beraat eden Osman Kavala hakkında başsavcılık tarafından yürütülen 15 Temmuz darbe girişimi soruşturması kapsamında yeni bir gözaltı kararı alındı.

Soruşturmada darbe girişimini planlamakla suçlanan ABD Dışişleri Bakanlığı eski çalışanı Henri Barkey, Osman Kavala’yı tanıdığını ancak yakın bir dostluğu olmadığını söyledi. Barkey, “Kavala benim kız kardeşimin arkadaşı, onun sayesinde tanıdım. Onun dışındaysa birkaç toplantıda karşılaşmışlığımız ve ayaküstü sohbet etmişliğimiz var. Bugüne dek hiçbir proje için de bir araya gelmedik” dedi.

15 Temmuz darbe girişimine yönelik yürütülen soruşturma kapsamında “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme” suçundan tutuklanan Osman Kavala’nın tutukluluk süresi dikkate alınarak tahliyesine karar verildi. Ancak Kavala, “Askeri ve siyasal casusluk” suçundan da tutuklu bulunduğu için cezaevinden çıkamadı. 

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Osman Kavala ile ilgili olarak ABD ve AB tarafından yapılan açıklamalara, “Osman Kavala hakkında devam eden bir yargı süreci mevcuttur. Bağımsız mahkemeler tarafından yürütülen bu sürece herkes saygı duymak zorundadır. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Osman Kavala’nın tutukluluğunun sonlandırılması çağrısı yapan açıklaması hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmamaktadır. Türkiye bir hukuk devletidir. Hiçbir devlet veya hiç kimse Türk mahkemelerine yargı süreçleri hakkında emir veremez” yanıtını verdi.

Cezaevinde tutulan insan hakları aktivisti ve iş insanı Osman Kavala’ya 12. Uluslararası Hrant Dink Ödülleri verildi.

Osman Kavala cezaevinden ilettiği mektupta “Farklı toplum kesimleri, farklı ülkelerde yaşayanlar arasında oluşmuş önyargıların, aklı kullanarak, konuşarak ve dinleyerek aşılabileceğine inanıyorum” dedi.

Osman Kavala hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan yeni iddianame, İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi. Kavala, yeni iddianamede ABD merkezli düşünce kuruluşu Dış İlişkiler Konseyi (CFR) kıdemli uzmanı Henry Barkey ile birlikte Türk Ceza Kanunu’nun 309. Maddesi’nde düzenlenen “cebir ve şiddet kullanarak anayasal düzeni ortadan kaldırmak’’ ve 328. Madde’de düzenlenen ‘‘siyasal ve askeri casusluk’’la suçlandı. Kavala ve Türkiye’de bulunmayan Barkey hakkında ağırlaştırılmış müebbet ve 20 yıla kadar hapis cezası istendi.

Gezi Parkı davasından beraat ettikten sonra serbest bırakılmadan tekrar tutuklanmasına karar verilen Kavala, davanın ilk duruşmasında hayatı boyunca askeri darbelere karşı çıktığını söyledi. Duruşmaya SEGBİS’le katılan Kavala, “Ordunun siyasete müdahale etmesini eleştirdim. Gülenci örgütlenme ağı ile hiçbir ilişkim olmadı. Darbe girişimini desteklemek hayat deneyimime, dünya görüşüme ve etik değerlerime tamamen terstir. İddianamede, Adil Öksüz’ün ABD’ye gitmesi ile benim Almanya seyahatimin aynı zamana rastlamış olmasının aramızda irtibat olduğunun delili olarak sunulması da, olağanüstü ölçüde mantıksız bir iddiadır” dedi.

Gezi Parkı davasından beraat eden ve tahliyesine karşın, casusluk suçlaması nedeniyle yeniden tutuklanan Osman Kavala’nın “kişi hak ve özgürlüğü güvenliğinin ihlal edildiği” gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı başvuru sonuçlandı. Anayasa Mahkemesi, Kavala’nın kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. 

Osman Kavala karar sonrası yaptığı yazılı açıklamada “Anayasa Mahkemesi’nin son anda icat edilmiş, yasadaki tanıma uymayan ve hiçbir delile dayanmayan casusluk suçlamasıyla tutuklanmış olmamı hukuka uygun bulması, akıl alır gibi değildir. AYM’deki çoğunluğun hukuk normlarına uygun olmayan bu davranışı son derece endişe vericidir. Yargıda en yaygın ve can yakıcı sorun siyasi mesajların ve siyasi ortamın etkisiyle alınan, sağlam gerekçelere dayanmayan ve cezalandırmaya dönüşen tutuklama uygulamalarıdır” dedi.

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Osman Kavala dahil dokuz kişi hakkında verdiği beraat kararını bozdu.

İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi, Osman Kavala’nın “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” ve “siyasal ve askeri casusluk” suçlamalarıyla yargılandığı dosyanın Gezi davasıyla birleştirilmesine karar verdi.

Boğaziçi Üniversitesi protestolarıyla ilgili konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Oradaki öğrencilerimizle yakından uzaktan alakası yok” dedi ve Osman Kavala’nın eşi Prof. Dr. Ayşe Buğra’yı hedef aldı. Erdoğan, “Bu ülkede Soros’un adeta temsilcisi olan kişinin karısı da aynı şekilde Boğaziçi’nde provokatörlerin içerisinde yer alan bir kadındır” diye konuştu. Ayşe Buğra ise bu açıklamalara “Esefle karşılıyorum, memleketim adına üzülüyorum” yanıtını verdi.

Osman Kavala, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Boğaziçi protestolarından bahsederken eşi Ayşe Buğra’ya yönelik ifadeleri ile ilgili olarak, “Kullanılan üslup Cumhurbaşkanlığı makamının saygınlığına da zarar verici nitelikte. Ayşe’nin uzun yıllar boyunca emek vermiş olduğu, akademik kariyeri ile bütünleştirdiği Boğaziçi Üniversitesi ile ilgili bir konuda benden etkilenerek tavır geliştireceğini düşünmek son derece sorunlu bir mantık yürütme” dedi.

Beşiktaş’ın taraftar grubu Çarşı üyelerinin de aralarında bulunduğu 35 sanığa “darbeye teşebbüs” ve “izinsiz gösteri” suçlamasından verilen beraat kararı, Yargıtay tarafından bozuldu. Davanın İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki Gezi Parkı ana davasıyla hukuki ve fiili irtibatı bulunduğu gerekçesiyle birleştirilmesi yoluna gidilmesine hükmedildi.

Bozma kararıyla birlikte dava dosyasının, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne yeniden gönderilmesi gündeme geldi. Mahkemenin bozma kararına uyması durumunda, İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki Gezi Parkı ana davasıyla birleştirilip birleştirilmeyeceği sorularak uygun görülmesi halinde davaların birleştirilmesi kararlaştırıldı.

Gezi Parkı davasının firari sanıkları Can Dündar, Mehmet Ali Alabora ve Ayşe Pınar Alabora (Pınar Öğün)’nın da aralarında bulunduğu yedi sanıklı davanın, Osman Kavala’nın da içinde bulunduğu ana dava dosyasıyla birleştirilmesine karar verildi. Birleştirme kararlarıyla birlikte ilk duruşma 21 Mayıs’ta yapılacak.

Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 2017’den beri tutuklu bulunan iş insanı Osman Kavala’yla ilgili kararlarının uygulanmaması halinde Türkiye’ye ihlal prosedürü başlatacağını açıkladı.

Gezi Parkı davasının hakimi Mahmut Başbuğ, 15 Haziran’da Çarşı davasının görüldüğü İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’ne dosyaları birleştirme önerisi götürdü. Başbuğ, 28 Temmuz’da da öneri götürdüğü mahkemeye geçici görevlendirmeyle gidip kendi talebine onay verdi. Daha sonra 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde Gezi davasının duruşmasını yapan Başbuğ, Çarşı davasıyla Gezi Parkı davasının birleşmesine ve Kavala’nın tutukluluğunun devamına karar verdi. Bir sonraki duruşma 8 Ekim’de yapılacak.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Osman Kavala’nın serbest bırakılması talebini yineledi ve aralık ayı oturumuna kadar Kavala’nın serbest bırakılmasını bekleme kararı aldı. Kararda, “Komite’nin tekrarlanan itirazlarına rağmen başvuranın derhal serbest bırakılmasını sağlamamasının, davalı devletin uymayı reddetmesi anlamına geldiği kanaatine varmıştır” ifadeleri yer aldı.

Osman Kavala’nın serbest bırakılması için Almanya, ABD, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İsveç, Kanada, Norveç ve Yeni Zelanda’nın içerisinde yer aldığı 10 ülkeden Türkiye’ye çağrı yapıldı. Ülkelerin büyükelçileri tarafından yapılan ortak açıklamada, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin bu husustaki kararları doğrultusunda Osman Kavala’nın derhal serbest bırakılmasının sağlanması için Türkiye’ye çağrıda bulunuyoruz” denildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD, Almanya ve Fransa’nın da aralarında olduğu 10 ülkenin Ankara Büyükelçilerinin Osman Kavala’nın serbest bırakılması yönündeki açıklamalarına tepki gösterdi. Erdoğan, “Bakın şimdi AİHM (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) bir karar almış. Bu Kavala denilen Soros artığıyla ilgili olarak Türkiye’yi adeta burada mahkum etmek istiyorlar. 10 tane büyükelçi bu açıklamayı niye yapar? Bu Soros artığını savunanlar, bunu nasıl bıraktırırız gayreti içindeler. Söyledim Dışişleri Bakanımıza, bizim bunları ülkemizde ağırlamak gibi bir lüksümüz olamaz” dedi.

Osman Kavala’nın da yargılandığı birleştirilmiş Gezi davası, İstanbul Adliyesi’nde görüldü. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisini hedef göstermesinin ardından duruşmalara katılmayacağını duyuran Kavala, davaya katılmadı. Mahkeme, savcının talebine uyarak oy çokluğuyla Kavala’nın tutukluluğuna devam kararı verdi. Bir sonraki duruşma 17 Ocak’a ertelendi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş’la ilgili kararlarını tanımadıklarını söyledi. Erdoğan, “Biz, Avrupa Birliği’nin Kavala’yla, Demirtaş’la, şununla, bununla ilgili aldığı kararları tanımıyoruz. Olay bu kadar basit. Yok farz ediyoruz. Bizim indimizde bunlar yok hükmündedir” dedi.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Türkiye hakkında aldığı “yaptırım” kararının ardından İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Osman Kavala’nın tutukluluk durumunu inceledi. Mahkeme, Kavala’nın tutukluluk durumunun devamına karar verdi.

Yargıtay tarafından bozulan Çarşı davası ile İstinaf Mahkemesi’nce bozulan Gezi Parkı davasının birleştirildiği, tek tutuklusu Osman Kavala olan Gezi Davası’nın dördüncü duruşması görüldü. Mahkeme, Çarşı ve Gezi davalarının ayrılmasına ve Kavala’nın tutukluluk halinin devamına karar verdi. Bir sonraki duruşma 21 Mart’ta görülecek. 

Kavala’nın tutuklu bulunduğu 17 sanıklı Gezi Ana Davası İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Karar çıkması beklenen dava 25 Nisan’a ertelendi.

istanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Osman Kavala’ya, TCK’nin 312/1 maddesi gereğince “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs etmek” suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis, sanıklar Ayşe Mücella Yapıcı, Şerafettin Can Atalay, Tayfun Kahraman, Ali Hakan Altınay, Yiğit Ali Ekmekçi, Çiğdem Mater Utku ve Mine Özerden’in de 18’er yıl hapisle cezalandırılmasına ilişkin gerekçeli kararını açıkladı. Kararda , MASAK tarafından hazırlanan raporda Anadolu Kültür AŞ hesaplarından, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası KHK ile kapatılan kurum ve kuruluş çalışanları ile hakkında “Silahlı terör örgütüne üye olma” suçundan işlem yapılan çok sayıda kişiye para gönderildiğinin tespit edildiğine yer verildi. Kavala’nın 15 Temmuz darbe girişiminin hazırlık sürecinde de etkili olduğunun vurgulandığı kararda, “Mehmet Osman Kavala ve Henri Jak Barkey’in 15 Temmuz darbe girişimi öncesindeki faaliyetlerinin hayatın olağan akışına aykırı bir şekilde darbe girişimi hazırlıkları ile kesiştiği, bu durumun her iki sanığın da 15 Temmuz darbe girişiminden önceden haberdar oldukları ve darbe girişiminin altyapısını oluşturmak için yurt içi ve yurt dışı bir dizi bağlantı kurdukları, son olarak da Henri Jak Barkey’in 15 Temmuz günü Türkiye’ye gelerek darbe girişimini İstanbul Büyükada’da sabaha kadar takip ettiği ve yurt dışı bağlantılarını gece boyu devam ettirdiği anlaşılmıştır” denildi.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 2 Şubat 2022 tarihinde başlattığı ihlal prosedürü kapsamında AİHM’de görülen davada karar çıktı. AİHM tarafından bugün açıklanan kararda, Türkiye’nin, AİHM kararlarına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediği sonucu yer aldı. Mahkumiyet kararında tek karşı oy Saadet Yüksel’den geldi. Türkiye, Kavala’ya 7 bin 500 Euro mahkeme masrafı ödeyecek. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, bu ihlal kararına karşı nasıl bir yaptırım kararı alacağını görüşecek.