YEŞİL YOL PROJESİ
Yeşil Yol Projesi nedir?
Yeşil Yol Projesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Yayla turizmini geliştirmek bahanesi ile ilk kez 2007 yılında Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı’nda zikredildi. Proje kapsamında Samsun, Ordu, Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Trabzon, Rize ve Artvin olmak üzere 8 ilin önemli yaylaları 2 bin 600 kilometrelik asfalt yolla birbirine bağlanmak istendi. Yeşil Yol’un geçtiği yayla güzergahlarında oteller, restoranlar, bungalov evler, mesire yerleri hizmeti verilmesi planlandı. Halk, SİT ve Milli Park alanı içinde yer alan bölgede yapılacak çalışmalara karşı mücadele etmeye başladı. Danıştay kararlarına ve süren mücadeleye rağmen yürütülen inşaat çalışmaları WWF tarafından biyolojik çeşitlilik bakımından dünya çapında önemli 200 ekolojik bölgeden biri olarak sayılan bölgede geri dönülmez bir tahribata neden oldu. ‘Yeşil Yol Projesi’ yargı kararlarına rağmen tamamlanmaya çalışılıyor.
YAZAR
İlden Dirini
2 Mart 2007
Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı yürürlüğe girdi
Türkiye Turizm Stratejisi (2023) ve Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı (2007-2013) 26450 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Proje, Yayla Turizmi Gelişim Koridoru adı altında, ilk kez resmi bir yayında anıldı.
24 Haziran 2011
Çevre Düzeni Planı onaylandı
Yeşil Yol Projesi’ne dayanak olarak kabul edilen Ordu-Trabzon-Rize-Giresun-Gümüşhane-Artvin Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı onaylandı. Plan, mahkeme kararlarına rağmen çeşitli tarihlerde revize edilerek hayata geçirilmeye devam edildi.
24 Haziran 2011
11 Aralık 2011
Proje, Bakan Ertuğrul Günay tarafından duyuruldu
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Doğu Karadeniz Turizm Master Planı toplantısında, “Türkiye’nin güney kesiminde dünyaca meşhur bir Mavi Yolculuk var. Karadeniz’e de bir Yeşil Yolculuk hayal ettik. Doğu Karadeniz’de Samsun’dan Artvin’e kadar, Gümüşhane ve Bayburt’u da kapsayan bir çerçevede Yeşil Yolculuk planlıyoruz” sözleri ile projeyi duyurdu.
26 Ocak 2014
Danıştay’dan bölgede yürütülen çalışmalara ilişkin yürütmeyi durdurma kararı
TEMA Vakfı, Çevre Düzeni planında bölgenin doğal varlıkları açısından tehdit oluşturabilecek bölümlerine dava açtı. Davayla ilgili 4-5 Kasım 2013’te yörede keşif ve bilirkişi incelemesi yapıldı. 26 Ocak 2014 tarihinde davaya bakan Danıştay 6. Dairesi tarafından TEMA Vakfı’nın taleplerinin bir bölümüyle ilgili ‘yürütmenin durdurulması’ kararı verildi.
26 Ocak 2014
2 Haziran 2015
Halk, iş makinalarının çalışmasına engel oldu
Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde Kaçkar Dağlarının eteklerinde bulunan Samistral Yaylası ve Kavrun Yaylası arasında “Yeşil Yol” projesinin bir ayağı olarak yapılmak istenen yol çalışmasının haberini alan yöre halkı çalışmayı durdurdu. Bu eylemin sonrasında Fırtına Vadisi’nde yapılan toplantılarda, “Fırtına İnisiyatifi” adı altında mücadeleye devam edilmesi kararı alındı.
23 Haziran 2015
‘Yeşil Yol’ projesi içinde yer alan Fırtına Vadisi yoluna dava açıldı
Yeşil Yol Projesi’nde Fırtına Vadisi Samistral Yaylası ile Kavrun Yaylası arasındaki yol projesinin durdurulması için Rize İdari Mahkemesi’nde dava açıldı. Davayı açan avukat Yakup Okumuşoğlu bölgenin hem SİT hem de Milli Parklar sınırları içinde olduğunu belirtti.
23 Haziran 2015
2 Temmuz 2015
Yeşil Yol Projesi’ne tepki: "Bizim hayvanlar otostop mu çekecek?"
11 Temmuz 2015
Yolu kesilen halk taş döşeyip yol yaptı, Jandarma köylüye saldırdı
“Yeşil Yol Projesi”nin yapımı için bölgeye götürülmek istenen iş makinaları bölge halkının tepkisi nedeniyle vadinin arka tarafından komando birlikleri eşliğinde getirilmeye çalışıldı. Haberi alan halkın önü ‘iş makinaları’ ile kesilmek istendi. Bölge halkı insan zinciri ile taş taşıyarak yeni bir yol oluşturdu. Samistal Yaylası’na ulaşan grup, iş makinesinin önüne geçerek yol çalışmasını durdurup, nöbete başladı. Nöbet eylemine müdahale eden jandarma halkı yerlerde sürükledi.
11 Temmuz 2015
11 Temmuz 2015
Rabia Özcan’ın “Ben halkım” isyanı tarihe geçti
Nöbete başlayanlar arasında yer alan kamuoyunda ‘Havva Ana’ olarak bilinen* Rabia Özcan’ın, “Devlet nedir? Devlet bizim sayemizde devlettir. Ben halkım ve buradayım.” isyanı tarihe geçti. Uykusuz dergisi Özcan’ı kapağına taşırken o gazetecilere kendini ‘Direnen onlarca teyzeden biri’ olarak tanıtmayı tercih etti.
12 Temmuz 2015
Yeşil Yol’a karşı İstanbul’da eylem
Yeşil Yol’a karşı çıkan halka jandarmanın sert müdahalesi İstanbul’da protesto edildi. Taksim’de yapılan eylemde “Bizler bu yolu yaptırmayacağız” denildi.
12 Temmuz 2015
13 Temmuz 2015
Çamlıhemşin’de yüzlerce kişinin katılımıyla eylem
Fırtına İnisiyatifi çağrısıyla Çamlıhemşin Kaymakamlığı önünde parti ve sivil toplum örgütlerinin katılımıyla eylem yapıldı. Eylemde Yeşil Yol’un sit ve milli park arazisinden geçtiği belirtilerek yol yapım çalışmalarının durdurulması istendi.
25 Temmuz 2015
Soylu, Yeşil Yol direnişini hedef gösterdi
Dönemin AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Süleyman Soylu, Yeşil Yol Projesi’ne gelen tepkileri değerlendirdi. Soylu, Karadeniz’in Türkiye’nin en huzurlu bölgesi olduğunu bu yüzden PKK ve KCK’nin Birleşik Haziran Hareketi üzerinden Karadeniz’e sızmaya çalıştığını öne sürdü.
25 Temmuz 2015
20 Ağustos 2015
Samistal yaylasında inşaat çalışmaları yeniden başladı
‘Yeşil Yol’ projesi kapsamında vatandaşların tepkisi üzerine Çamlıhemşin’in Samistal yaylasında durdurulan çalışmalar, mahkeme kararlarına rağmen jandarma gözetiminde yeniden başladı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da Yeşil Yol Projesi konusunda hiçbir onama veya işlem yapma kararı olmadığını duyurdu.
24 Ağustos 2015
Nöbetin 45. gününde Valilik önünde eylem
Yeşil Yol’a karşı Samistal yaylasında başlatılan nöbet eylemi 45. günü geride bıraktı. 45. günde Rize Valiliği önünde basın açıklaması yapıldı. Grup adına açıklama yapan Heva Reyhan, “Bu yolu ve bunun peşinden gelecek yapılaşmayı, madenciliği ve rantiye turizmini reddediyoruz.” dedi.
24 Ağustos 2015
26 Ağustos 2015
Sanatçılardan Yeşil Yol eylemlerine destek
Mert Fırat, Zafer Ergin, Hasibe Eren, Erkan Can, Nesrin Cevadzade, Hayko Cepkin ve İlhan Şeşen’in de aralarında bulunduğu ünlüler, Fırtına İnisiyatifi’nin kısa filminde kamera karşısına geçti. “Yeşil Yol’a dur de” çağrısında bulundu.
10 Aralık 2015
Danıştay’dan ‘Yeşil Yol Projesi’ için ‘yürütmeyi durdurma kararı’
Danıştay, Tema Vakfı tarafından ‘Yeşil Yol Projesi’ni de kapsayan Karadeniz Bölgesi’ndeki 6 ilin ‘Çevre Düzeni Planı’ için açılan davada ‘yürütmeyi durdurma’ kararı verdi.
10 Aralık 2015
14 Ocak 2016
Danıştay, Yeşil Yol ve HES’lere ‘dur’ dedi
TEMA, Danıştay 6. Dairesi tarafından 2014 yılında verilen kararı Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na taşıdı. Yeşil Yol ve HES’lere ilişkin de karar alınması taleplerini içeren itirazı değerlendiren mahkemenin kararı 14 Ocak 2016’da UYAP’ta yayınlandı. Kararla birlikte çevre düzeni planındaki HES’ler ve Yeşil Yol hükümleri de durdurulmuş oldu. Kararla birlikte dava nihai karar için tekrar Danıştay 6. Dairesi’ne gönderildi.
21 Ekim 2016
Mahkemenin durdurduğu Yeşil Yol planına bakanlıktan ikinci onay
TEMA’nın açtığı dava sonrası Danıştay tarafından durdurulan 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yeniden düzenlenerek askıya çıkarıldı. TEMA, Ağustos ayında yeniden onaylandığı anlaşılan ve Ekim’de askıya çıkartılan Çevre Düzeni Planı’nın da yasadışı olduğunu açıkladı.
21 Ekim 2016
6 Haziran 2017
Yeşil Yol’u protesto edenler hakim karşısında
Yeşil Yol Projesi’ne karşı çıktıkları için haklarında dava açılan 24 kişi hakkında açılan davanın ilk duruşması görüldü.
9 Ağustos 2017
Bakan’dan ‘orada ağaç yok’ açıklaması
Dönemin Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, “Orada hiçbir orman yok. 13 metreküp 50 civarında ağaç kesmişler. Birileri kıyamet koparıyor ‘Burası yapılmasın.’ Yeşil Yol dediğimiz, hiçbir ağaç olmayan yerden geçiyor.” açıklamasını yaptı.
9 Ağustos 2017
6 Ekim 2017
Keşif heyeti Yeşil Yol’un yarısı tamamlandıktan sonra geldi
Yeşil Yol Projesi kapsamında 16 dönümlük alanda ağaç kesimi için verilen izinin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle Rize İdare Mahkemesi’ne açılan dava kapsamında talep edilen inceleme 3 yıl sonra yapıldı.
11 Ekim 2017
Sayıştay’dan DOKAP’a ‘ÇED’ eleştirisi
Sayıştay’ın DOKAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığının 2016 yılı hesap denetim raporunda ‘Yeşil Yol’ olarak anılan proje eleştirildi. Birgün’ün haberleştirdiği raporda, bölgenin “korunması gereken önemli ekolojik hassas bölgeler” arasında olduğu anımsatılarak, DOKAP’ın ÇED raporu olmaksızın çalışmalara başlamasının yasadışı olduğu belirtildi.
11 Ekim 2017
6 Şubat 2018
Yeşil Yol’a karşı çıktığı için yargılanan 11 kişi beraat etti
Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde, Yeşil Yol Projesi kapsamında, Yukarı Kavron ve Samistal yaylaları arasındaki 8 kilometrelik bağlantı yoluna karşı çıkan 24 kişiye ‘iş ve çalışma hürriyetini engel’ suçlamasıyla açılan iki ayrı davada, 11 kişi hakkında beraat kararı verildi. 13 kişinin yargılandığı ikinci Yeşil Yol davası ise 8 Mayıs tarihine ertelendi.
4 Eylül 2019
CHP’den ‘Yeşil Yol’ raporu
CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, Karadeniz’de yapılması planlanan ‘Yeşil Yol’ projesinin geçtiği yer ve yaylalarda yaptığı incelemeyi, raporlaştırdı. Raporda ekolojik olan korunması gereken bir alanda geri dönülmesi mümkün olmayan zararlara yol açıldığına işaret etti.
4 Eylül 2019
3 Aralık 2018
Yeşil Yol’un iptali için açılan mahkemede red kararı
Rize İdari Mahkemesi, Yeşil Yol Projesi’nin iptali istemiyle açılan davada karar verdi. Köylülerin istediği yürütmeyi durdurma hakkında ‘red kararı’ verilerek Yeşil Yol Projesi kapsamındaki çalışmaların devam edeceği bildirildi.
13 Aralık 2019
13 kişinin yargılandığı dava uzlaşma bürosuna gönderildi
Yeşil Yol’a karşı çıktıkları için yargılanan 13 kişinin yargılandığı davada karar beklenirken dosya uzlaşma bürosuna gönderildi. Sanık avukatlarından İbrahim Demirci, uzayan yargılamanın cezaya dönüştüğünü belirtti.
13 Aralık 2019
16 Aralık 2019
16 Aralık 2019 Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’ndan bir yürütmeyi durdurma kararı daha
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın revize ederek 2016 yılında onayladığı Ordu-Trabzon-Rize-Giresun-Gümüşhane-Artvin planlama bölgesinin yürütmesini oybirliği ile durdurdu.
30 Aralık 2019
DOKA yeniden ihaleye çıktı
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun durdurma kararına karşın DOKA “Yeşil Yol güzergâhındaki Kültür – Turizm Yatırımlarının Desteklenmesi Mali Destek Programı 2. Etap” kapsamında ihaleye çıktı.
30 Aralık 2019
13 Temmuz 2020
Danıştay’dan ‘Yeşil Yol’ kararı
Yaşam savunucularının karşı çıktığı Yeşil Yol Projesi hakkında, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu imar planlarının yürütmesini durdurma kararı verdi. Kararda Doğu karadeniz yaylalarını birbirine bağlayan yolların, yaylaların varlığını yok edeceği vurgulandı.
24 Ağustos 2020
Danıştay kararını yok sayan DOKA’ya 55 STK’dan tepki
Danıştay’ın iptal kararına rağmen Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA)’nın mali destek adı altında 5 milyon Türk Lirası program bütçesi tahsis ettiği ortaya çıktı. 55 STK basın açıklaması yaparak DOKA’nın proje kapsamında açtığı ihale ve destekleri geri çekmesini istedi.
24 Ağustos 2020
29 Ağustos 2020
CHP’li belediye başkanlarından ‘Danıştay kararını uygulayın’ tepkisi
Danıştay kararına rağmen ‘Yeşil Yol Projesi’nin devam etmesine CHP’li ilçe belediye başkanları da tepki gösterdi. Projenin kapsadığı illerdeki CHP’li belediye başkanları ise durdurma kararına rağmen bütçe ayrılmasını hukuk dışı ilan ederek, Danıştay kararının uygulanmasını istedi.
3 Kasım 2020
Yeşil Yol’un tahribatının çim ekilerek kapatılmak istendiği ortaya çıktı
İtirazlara, mahkeme kararlarına rağmen yapılan Yeşil Yol projesi doğada büyük bir tahribat bıraktı. Rize İl Özel İdaresi, Yeşil Yol çalışmasının endemik bitki örtüsüne zarar verdiğini itiraf ederek, bölgede çimlendirme çalışması yapılmasına karar verdi.
3 Kasım 2020
7 Mart 2021
2 mahkemenin iptal ettiği Yeşil Yol Projesi Rize’de devam edecek
DOKAP tarafından 2013 yılında çalışmalarına başlanılan ve 2 ayrı mahkemece iptal edilen Yeşil Yol Projesi’nin Rize ayağında çalışmaların devam edeceği ortaya çıktı. Rize İl Özel İdaresi, mahkeme kararlarını hiçe sayarak 2020-2024 stratejik planında proje yapımına yer verdi.
Kaynakça
- Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı , 2 Mart 2007
- csb.gov.tr Ordu – Trabzon – Rize – Giresun – Gümüşhane – Artvin Planlama Bölgesi, 24 Haziran 2011
- sondakika.com Günay: Karadeniz’de “Yeşil Yolculuk” Projesi Yapacağız, 11 Aralık 2011
- Evrensel, ‘Yeşil yol’ için çalışan iş makinelerini durdurdular, 2 Haziran 2015
- Ekoloji Almanağı (2005-2016) sayfa 433
- Diken, ‘Yayla otobanı’ Yeşil Yol’a karşı hukuki süreç başladı: Fırtına Vadisi yoluna dava açıldı, 23 Haziran 2015
- Bianet, “Bizim Hayvanlar Otostop mu Çekecek?”, 2 Temmuz 2015
- Evrensel, Ankara’dan ‘Yeşil Yol Projesi’ne tepki: Yol yeşilken geri dönün, 2 Temmuz 2015
- Diken, Türkiye bu Karadenizli teyzeyi konuşuyor, 11 Temmuz 2015
- Diken, Rize Valisi’ne ders gibi cevap: İki tane çapulcu ha? Halkım ben halk!, 11 Temmuz 2015
- Cumhuriyet, Milletin anası konuştu, 12 Temmuz 2015
- YouTube, Yeşil Yol’a Havva Ana isyanı: ‘Halkım ben!’, yükleme tarihi 12 Temmuz 2015
- Bianet, Yeşil Yol’a Karşı İstanbul da Yürüdü, 12 Temmuz 2015
- Sendika.org, Binler yağmaya karşı sokaktaydı: “Yeşil Yol’a dur de” (Foto haber), 12 Temmuz 2015
- Evrensel, Çamlıhemşin halkı, Yeşil Yol için yürüdü: Projenin adı yeşil ama özü kara, 13 Temmuz 2015
- Demokrat Haber, Yeşil Yol’a karşı direnişin simgesi Havva Ana Uykusuz kapağında, 14 Temmuz 2015
- Birgün, Soylu: PKK ve KCK, Haziran Hareketi üzerinden Karadeniz’e sızmaya çalışıyor, 25 Temmuz 2015
- Halktv, ‘Yeşil Yol’ İnşaatı İzinsiz Başladı!, 20 Ağustos 2015
- Haberler, Yeşil Yol Projesi’ne tepkiler, 24 Ağustos 2015
- Egede Gündem, Yeşil Yol’a ünlüler de ‘dur’dedi, 26 Ağustos 2015
- T24, Sanatçılardan Karadeniz halkına destek: Yeşil Yol’a dur de!, 26 Ağustos 2015
- Sözcü, Danıştay’dan ‘Yeşil Yol Projesi’ için ‘yürütmeyi durdurma kararı’, 10 Aralık 2015
- Milliyet, DOKAP’dan “Yeşil Yol” Açıklaması , 11 Aralık 2015
- Peyzaj Mimarları Odası, Yeşilyol: Bir Turizm Yolu Mu, Bir Ekosistemin Sonu Mu? 11-13 Aralık 2015
- Radikal, Karadeniz’i baştan sona kurtaracak karar: Yargı Yeşil Yol’a dur dedi, 14 Ocak 2016
- Cumhuriyet, Mahkemenin durdurduğu Yeşil Yol planına bakanlıktan ikinci onay, 21 Ekim 2016
- Evrensel, Yeşil Yol karşıtlarının yargılandığı dava horonlarla başladı, 6 Haziran 2017
- Evrensel, Bakan Eroğlu Yeşil Yol’un geçtiği bölgede ‘orman yok’ dedi, 9 Ağustos 2017
- Evrensel, Yeşil Yol’un yarısı bittikten sonra keşif heyeti geldi, 7 Ekim 2017
- Birgün, ‘Yeşil Yol çevreye zarar’, 11 Ekim 2017
- DHA, Yeşil Yol’a karşı çıkan 11 kişi beraat etti , 6 Şubat 2018
- Bianet, Mahkeme: Kaçkar Dağları’nda Turizm Doğadan Daha Önemli, 3 Aralık 2018
- Denizli haber, Karaca’dan “Yeşil Yol” raporu, 4 Eylül 2019
- Cumhuriyet, ‘Yargının adı yok’, 13 Aralık 2019
- Cumhuriyet, Danıştay durdurdu ama devlet, ikinci etap için hazırlık yapıyor, 30 Aralık 2019
- DW, Yeşil Yol’un yapılmasına karşı çıkanlar arasında olan Serkan Akay yaşananları anlatıyor, 15 Aralık 2020
- Bianet, Danıştay “Yeşil Yol’a dur” dedi, 13 Temmuz 2020
- Independent Türkçe, 55 STK’dan “Yeşil Yol” açıklaması: Danıştay’ın “yürütmeyi durdurma” kararına rağmen Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı 5 milyon lira bütçe ayırdı, 24 Ağustos 2020
- Cumhuriyet, Karadeniz’de ‘Yeşil Yol’a tepkiler sürüyor: Dengemizi bozmayın, 29 Ağustos 2020
- Sözcü, Doğa tahribatının çözümü: Çim ekmek, 3 Kasım 2020
- Sözcü, 2 mahkemenin iptal ettiği Yeşil Yol Projesi Rize’de devam ediyor, 7 Mart 2021
- YouTube, Engin Türkyılmaz “Gözyaşı Yolu” belgeseli, Erişim 14 Haziran 2021
- Fırtına İnsiyatifi, Yeşil Yol direnişi fotoğraf arşivi, Erişim 15 Haziran 2021
Cevapla
Katkıda bulunmak ister misiniz?