Alım gücünün 20 yılı

Türkiye’de alım gücünün son 20 yılı nasıl geçti?

Türkiye’de 2000’li yılların ilk 20’sinde alım gücü, iç ve dış politik dengelerin etkisine oldukça açık ve dolayısıyla büyük dalgalanmalarla değişken seyretti. 2000-2020 yılları arasında asgari ücretin izini takip edilerek, bir asgari ücretle ne kadar çeyrek altın, ne kadar dolar ve ne kadar ekmek alınabileceği endekslendiğinde Türkiye’nin ilk 20 yılında alım gücünün ne oranda arttığı ya da azaldığı net bir şekilde okunabiliyor.

Yazar
  •  

    Burak Kılıç

  • 2000

  • 2001

    Ecevit’e yazar kasa atıldı

    Asgari ücret: 122.18 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 5.19 adet

    Ne kadar dolar alınabilir: 99,49 $

    Ne kadar ekmek alınabilir: 814 adet

    19 Şubat 2001 MGK’sında yaşananlar piyasadaki mevcut sıkışıklığı ekonomik krize dönüştürdü. Gecelik faiz %7500’e çıktı. İMKB bir gecede %18 değer kaybetti. Krize isyan eden esnaf Ahmet Çakmak’ın yazar kasasını fırlatması ise krizin simgesine dönüştü.

     

    2001

  • 2002

    AK Parti iktidara geldi

    Asgari ücret: 184.25 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 5.75 adet

    Ne kadar dolar alınabilir: 122.34 $

    Ne kadar ekmek alınabilir: 921 adet

    İstanbul Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kurduğu AK Parti, 4 Kasım 2002 erken seçimlerinden lider çıktı. Böylece Türkiye yeni iktidarıyla tanışmış oldu.

  • 2003

    2003

  • 2004

    Alım gücünde 1 yılda %50’nin üzerinde artış

    Asgari ücret: 318.23 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 9.64 adet

    Ne kadar dolar alınabilir: 223.94 $

    Ne kadar ekmek alınabilir: 1272 adet

  • 2005

    Türk Telekom özelleştirildi

    Asgari ücret: 350.15 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 9.09 adet

    Ne kadar dolar alınabilir: 261.30 $

    Ne kadar ekmek alınabilir: 1000 adet

    2002 Kasım’ında iktidara gelen AK Parti’nin özelleştirme ve Avrupa Birliği politikaları ekonomik ivmeyi yukarı yönlendirdi. 2005 yılında Türk Telekom’un özelleştirilmesi gibi birçok devlet kurumunun elden çıkarılmasıyla geçen 2007 yılına kadarki bu süreç, 23 milyar dolar gelir elde edilmesini sağladı.

     

    2005

  • 2006

  • 2007

    2007

  • 2008

     

    Wall Street Krizi

    Asgari ücret: 503.26 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 6.94 adet

    Ne kadar dolar alınabilir: 390.12 $

    Ne kadar ekmek alınabilir: 1070 adet

    1929 yılındaki “Büyük Buhran”dan sonra en büyük ekonomik kriz olan 2008’deki “Büyük Durgunluk”ta, dünya genelinde şirketlerin piyasa değerinden 14,5 trilyon dolar kayboldu. Türkiye’de ise sürecin en kritik sözü Erdoğan’dan geldi: Kriz bizi teğet geçecek!

  • 2009

    2009

  • 2010

  • 2011

    2011

  • 2012

  • 2013

    Gezi Parkı olayları

    Asgari ücret: 803.68 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 5.02 adet

    Ne kadar dolar alınabilir: 422.54 $

    Ne kadar ekmek alınabilir: 803 adet

    Haziran ayındaki Gezi Parkı Olayları’na dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan siyasal olduğu kadar finansal olarak da tepki göstermişti. Erdoğan, Gezi’nin Türkiye ekonomisine zararının dolaylı olarak 100 milyarlarca dolar olduğunu iddia etti.

     

    2013

  • 2014

  • 2015

    2015

  • 2016

  • 2017

    2017

  • 2018

     

    ABD ile Rahip Brunson gerilimi

    Asgari ücret: 1603.12 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 4.60 adet

    Ne kadar dolar alınabilir: 332.94 $

    Ne kadar ekmek alınabilir: 1068 adet

    2017 yılına Dolar Kuru 3,70 seviyelerinde veda etti. Yıl içerisinde ABD ile yaşanan Rahip Brunson gerilimi 31 Ağustos’ta dolar/TL paritesini 6.58’de gösterdi. Bu artış 2001’deki devalüasyonun dahi üzerindeydi. ABD Doları’ndaki bu eşiklerin kırılması sonrası Dolar hiç 5 TL’nin altına inmedi.

  • 2019

    2019

  • 2020

     

    Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak istifa etti

    Asgari ücret: 2324.7 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 3.09 adet

    Ne kadar dolar alınabilir: 301.81 $

    Ne kadar ekmek alınabilir: 1328 adet

    10 Temmuz 2018 tarihinde göreve gelen Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak göreve başladığında, asgari ücret/çeyrek altın alım gücü paritesi 5.58 idi. Albayrak 8 Kasım 2020’de görevinden istifa ettiğinde piyasalar 3.10’un altındaydı. 2 yılda çeyrek altının alım gücü %60’ın üzerinde zorlaştı.

  • 2021

    Asgari Ücret: 2.825,90 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 1.91

    Ne kadar dolar alınabilir: 180.6

    Ne kadar ekmek alınabilir: 941

    ***Veriler 16 Aralık 2021 tarihindeki içerikler üzerinden derlenmiştir.

    2021

  • 2022

    Asgari Ücret: 4250 TL

    Ne kadar çeyrek altın satın alınabilir: 2.88

    Ne kadar dolar alınabilir: 271

    Ne kadar ekmek alınabilir: 1416

    ***16 Aralık 2021’de belirtilen 2022 asgari ücreti referansıyla, o tarihin verileriyle derlendi.

  • Temmuz 2022

    Asgari ücrete ara zam

    Asgari Ücret: 5500

    Ne kadar çeyrek altın alınabilir: 3.16 (1 Temmuz 2022’de çeyrek altın fiyatı 1.590)

    Ne kadar dolar alınabilir: 331 (1 Temmuz 2022 Dolar kuru 16,60)

    Ne kadar ekmek alınabilir: 1389 (Temmuz ayında yapılan zamla birlikte ekmek fiyatı 4 TL’ye yükseldi)

    Temmuz 2022

  • 22 Aralık 2023

    Asgari Ücret: 8,506.80

    Ne kadar dolar alınabilir: 455

    Ne kadar ekmek alınabilir: 1.700

    Ne kadar çeyrek altın alınabilir: 4.7

*çeyrek altın (1,754 gr)

**ekmek (250 gr)

*** Veriler 8 Temmuz 2022 tarihine kadarki içerikler üzerinden derlenmiştir.

Kaynakça

The last comment and 25 other comment(s) need to be approved.
0 cevaplar

Cevapla

Katkıda bulunmak ister misiniz?

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir